Shenzhen is een stad met 17 miljoen inwoners. Toch zijn de misdaadcijfers hier ongekend laag. Hoe dat komt? Op iedere hoek van de straat hangt wel een camera.
Een stad die groter is dan heel Nederland en ieder jaar komen er minimaal een miljoen inwoners bij. Toch leidt dit niet tot een toename van criminaliteit.
Dat heeft veel te maken met cameratoezicht. In China hangen tegenwoordig meer dan 200 miljoen camera’s. Op elke hoek van de straat zijn er wel een paar te vinden. Ze volgen elke beweging die iemand maakt. Het systeem is uitgerust met gezichtsherkenning.
Het begon ooit met een proef om voetgangersoversteekplaatsen veiliger te maken. Zodra een persoon oversteekt, maakt de camera een opname. Loopt diegene bij rood licht toch de weg op, dan ontvangt hij direct per sms een boete. Bovendien komt zijn gezicht met zijn naam en een deel van zijn ID-nummer op schermen bij het kruispunt te staan. Op die manier wordt de burger aan een soort digitale schandpaal genageld.
Vandaag is het systeem zo uitgebreid dat iedereen overal wordt gevolgd. Wij merken dat zodra we bij de grens tussen Hongkong en China komen. De bus die ons vervoert, steekt leeg de grens over. Wij moeten te voet. De grenspost hangt vol camera’s. Bij de paspoortcontrole wordt een foto van ons gezicht gemaakt en moeten we onze vingerafdrukken afgeven. Van privacy is geen enkele sprake. Nadat we door de controle zijn gekomen, wordt ook onze bagage nagekeken. Daarna mogen we de grens over.
De dagen die volgen merken we hoe de controle invloed heeft op het dagelijks leven. Voor mensen die zich aan de regels houden, is er niets aan de hand. Maar zodra iemand over de schreef gaat, heeft diegene een groot probleem. Dat lijkt zo gek nog niet. We horen geen sirenes en zien op straat geen afval liggen. Mensen weten waar ze aan toe zijn. Inwoners die we spraken, deden er niet moeilijk over. Zo van: als je niets te verbergen hebt, maakt het toch niet uit?
Maar dan de keerzijde. Hoelang blijft een overtreding iemand achtervolgen? En wat zijn de gevolgen voor christenen die bij elkaar samenkomen? Ook zij worden gezien door de immer draaiende camera’s.
De auteur is teamleider IT bij Montapacking Fulfilment en maakte een studiereis naar China. Hij bezocht de steden Hongkong, Shenzhen en Sjanghai. Deel 2.